Tags
Mijn neef Frederik – trouwe volger van dit blogje, waarvoor eens te meer oprechte, uitbundige en diep gemeende dank – stuurde me gisteren een mailtje met de melding dat hij tijdens het weekend in eigen huiselijke keuken een broodje is gaan bakken. Dat vind ik persoonlijk zeer lovenswaardig, een bijzonder mooi initiatief en kan het dus enkel uit volle borst aanmoedigen. Alleen schrijft hij er ook bij dat hij niet zo echt laaiend enthousiast was over het resultaat. Liefhebber zijnde van de edele kramiek, had de drieste bakker-in-spé namelijk meteen (oh jeugdige overmoed) een receptje van deze delicate deegbereiding uitgeprobeerd. “Hm”, dacht ik bij mezelf “kramiek om een lange en beloftevolle bakkerscarrière mee te starten? Neen, daar wordt de lat toch wel behoorlijk hoog gelegd”
Kramiek is haast even moeilijk als de fameuze brioche. Het vakkundig dansen op een koord om alles in balans te houden, van grammen tot temperaturen, van rijstijden tot ingrediënten, allemaal samen niet bepaald een sinecure. Om met minder woorden te zeggen: ronduit moeilijk.
Suiker in het deeg nooit rechtreeks bij het ei, zout nooit bij het gist, laten rijzen in een oven van 50 graden opdat het wat vlugger zou gaan… neen, toch maar beter niet bij dit deeg. Voor een standaard grijs brood zonder franjes tot daar. Maar voor kramiek….
Basis van Frederiks’ enthousiaste brood was – zo bleek – een bereiding van ons aller en teergeliefde kok Jeroen Meus – wat ik even bekeken heb – maar tja, ik vind het zo mijn ding niet, voor deze bakkerstoeren althans. Het lijkt een fluitje van een cent, en dat is het niet, echt niet. In het filmpje gaat het er vlot en gezwind aan toe en snijd je bij manier van spreken morgenvroeg al heerlijk malse kramiek in dikke sneden. “Hm”, dacht ik eens te meer bij mezelf. En die lauw-warme melk mét de boter ineens bij de verse gist en en het zout en de suiker en gooi maar alles lekker bij mekaar en dan komt het wel goed, neen, ik kan er me niet echt in vinden. En vrees dat er op die manier al menig ontgoocheling in een huiselijke bakkerskeuken is ontstaan.
Bloch was een grootmeester in kramiek, maar dat is dan weer totààl het andere uiterste: zie hiervoor het blogje van 21/10/2013 onder de luisterrijke naam “Frederiks’ Rozijnenbrood” dan nog wel.
Overigens, waarschijnlijk één van de meest weerbarstige baksels die ik tot nu toe in mekaar gestoken heb, eerlijk toegegeven. Ook vanavond.
Als antwoord op de mail van Frederik, mijn eigen ervaring:
Recept
- 400 gr witte bloem, fijngezeefd
- 100 gr zelfrijzend bakmeel
- 220 ml volle melk, op kamertemperatuur
- 25 gr verse gist
- 7 gr zout
- 50 gr witte griessuiker
- 10 gr vanillesuiker
- 85 gr malse boter
- 2 eieren
Vulling:
Helaas voor deze niet-ingeplande bakavond geen Sultana rozijnen in huis. Wel als equivalent de “gedroogde vruchten mengeling “van bij Lucas op de markt (krenten, kersen, rozijnen, cranberries…)
Laat ze ruim een half uur weken in warm water, spoel ze goed (om alle sulfides er af te krijgen) en dep zo droog mogelijk in een handdoek en keukenpapier.
Werkwijze
- Zeef de bloem
- Los de gist op in de melk en laat even staan
- Meng de eieren met de suiker en klop luchtig op
- Voeg er de bloem bij, dan al roerend met een spatel het gist/melk-mengsel
- Laat ongeveer 3 minuten kneden in de machine
- Voeg dan het zout toe en laat opnieuw enkele minuten kneden
- De malse boter toevoegen en 10 minuten verder kneden tot een relatief homogeen deeg (wat hoe dan ook kleverig en onhandelbaar is)
- Meng er als laatste de geweekte vruchten-vulling onder
Schep in een beboterde metalen kom en laat 40 minuten rijzen.
- Eens behoorlijk gerezen: stort de deegmassa op een bebloemd werkvlak en verdeel in twee gelijke delen.
- Sla het zachtjes plat en bol het herhaaldelijk en zo stevig mogelijk op
- Beboter en bebloem een grote blauwmetalen bakvorm en schik er de twee deegballen naast mekaar in
- Dek goed af met plastic en laat rustig ruim 60 minuten rijzen op kamertemperatuur
- Verwarm de traditionele oven voor op 210 graden en bak gezapig gedurende 40 minuten.
- Na 30 minuten bakken (open de ovendeur niet eerder!): beborstel ze met opgeklopt ei
- Ontvorm onmiddellijk en laat volledig afkoelen op een rooster alvorens het te versnijden.
Gisteren geen bakles gehad wegens herfstvakantie (merk ik wel niet veel van in mijn job, van dat vakantiegevoel…) dus ergens moest de schade ingehaald worden. Door deze avond een moeilijk en knap uitdagend brood te bakken. Allez vooruit.
Na deze toch wel wat zenuwslopende oefening, mijn reply dus op de mail van mijn neef: benieuwd wat hij er morgen zal van vinden…
Dat ziet er weer goed uit Danny, eerst dacht ik wat is dat toch kramiek, maar dat is rozijnenbrood hahaha,
Ik maak dit altijd in mijn broodmachine maar ik ga dat toch ook eens zo proberen, maar ik heb geen mengmachine en het is nogal een nat deeg zo op het filmpje te zien van Jeroen.
Ik heb wel op school rozijnen bollen gehad, maar dat deeg was zelfde als brood, niet zo nat. Mijn recept verschilt ook van dat van jullie ik heb meer gist en boter, maar jij gebruikt dan weer zelfrijzend bakmeel.
Als ik tijd heb dan maak ik hem morgen.
Vandaag had ik een zonnepit vlechtbrood gemaakt maar vond het wat vast van binnen, maar ik heb dan ook heel graag heel luchtig brood. Denk nog gewoon van vroeger in Nederland.
Danny zitten je rozijnen of vruchten goed verdeelt van binnen, want anders ik bebloem die altijd ligt dan kleven die zich vast aan het deeg en zakken niet naar beneden, dat doe ik bij veel vullingen.
Maar je neefje staat morgen op de stoep voor dat lekkere broodje op te halen :p)
Hallo Helma,
Rozijnenbrood kan je inderdaad op verschillende manieren bakken, bv gewoon melkbrood met rozijnen er in, dat valt meestal ook wel mee. Dit deeg is veel luchtiger, maar ook wel behoorlijk moeilijker om in mekaar te steken. Als je het vandaag gaat uitproberen, alvast veel succes! Meestal wentel ik de rozijnen of andere kleine gedroogde vruchten ook eerst vooraf door de bloem, maar gisteravond ben ik het gewoon vergeten 😦 Ziet er hoe dan ook smakelijk uit deze ochtend, en alles zit nog netjes op z’n plaats 🙂
En niets is lekkerder dan een sneetje geroosterd rozijnenbrood met een laagje boerenboter als ontbijt, alleen de geur al die dan in huis hangt. Gezelligheid ten top. En jouw kramiek ziet er weer ongelofelijk smakelijk uit. Klaar om in de etalage te leggen en in no time uitverkocht te zijn.
Toch ergens jammer dat ons Nanne niet alle dagen naar kantoor komt… 🙂
Voor Sjaak: kramiek oftewel krentenmik of “Gentse krentenwegge”.
Miquette, het is een duidelijk recept zonder vreemde dingen. Hij/zij staat op de planning voor de volgende bakdag: Batard’s, Pompoenpittenbrood, Pompoenbrood en Kramiek. Waar het kan ga ik deze keer voor “autolyse”-deeg ofwel pate fermentee op z’n frans. Kijk voor de autolyse naar nachtbrood op http://www.wiebaktmee.nl. Maar in ieder geval bedankt voor je aanvulling. ‘k zal proberen om een foto te uploaden na het bakken. PS: Het verhaal van het neefje is echt een goed verhaal. Groet
Het is en blijft toch een deeg met wat zoekwerk Sjaak, ik denk dat je het een aantal keer moet bakken om het helemaal juist te krijgen. Na het proeven vind ik deze kramiek best wel OK, maar opnieuw misschien iéts te droog. Beter slechts één ei gebruiken dan maar (volgens Bloch)? Of is 40 minuten oven toch net 5 minuten te lang…? Alleen de ervaring kan het leren, en dàt is natuurlijk ook meteen de boodschap voor neef Frederik 🙂
Succes met je baksels en erg benieuwd naar je foto’s!
PS: de zuurdesem-link is erg interessant. Mijn starter is nu ongeveer 10 dagen oud, dus binnenkort waag ik het er weer eens op…
Mooi dat er ook wat vertaalmatige toelichtingen op het blogje verschijnen, zo krijg ik zelf extra inspiratie als ik volgende keer een krentenwegge ga bakken! Wat gaat dat geven als er binnenkort misschien Scandinavische of Hoogduitse volgers gaan bijkomen… 🙂
Belgie is so-wie-so al 4-talig, dus dan wordt je echt internationaal. Het is geen taal-verschil maar een verschil van uitdrukking. Waarschijnlijk spreekt men in Vlaanderen zuiverder de nederlandse taal dan de nederlanders!!
Dan ken je ons “Vlaanderaars” nog niet Sjaak! Je houdt het niet voor mogelijk hoeveel verschillende dialecten, woord- en taalgebruiken hier aan de orde zijn. De een al “sappiger” dan de ander… Maakt het wel erg kleurrijk en leuk natuurlijk. Taalpuristen lopen hier echt niet dik 🙂
…en als je baklava gaat bakken?
Eens temeer een prima broodje Danny, nogmaals bedankt! Zoals we bij een eerste inspectie vaststelden inderdaad misschien net iets te droog, maar toch zeker vele malen beter dan mijn eerste poging (waarbij ik het bakkersgild toch wat onderschat, hopelijk niet beledigd heb.. 🙂 ). Het beste is dat er nog steeds een klein stukje over is, morgenvroeg kort even roosteren en de werkweek is weer goed vertrokken! Zoals gezegd, binnen enkele weken onderneem ik een nieuwe poging met jouw recept als gids.
Ik denk dat één ei voldoende is voor deze kramiek Frederik, hou daar rekening mee en dan zal het wel meevallen. Ben uiteraard erg benieuwd. Anderzijds, geef toe, het zijn toch wel broodjes die behoorlijk lang mee gaan, als je er zelfs nog over hebt voor het ontbijt van morgenvroeg!
Volgend weekend plan ik alvast opnieuw een zuurdesembrood, met Harry dit keer (als hij de week tenminste goed doorkomt). Moest je belangstelling hebben en ook dié ambitie koesteren, laat het me weten…