Tags

, ,

Met dit brood van Friese origine was ik al een tijdje bezig, het is te zeggen, spelend met de gedachte om een dergelijk zoet brood uit het hoge noorden te bakken – en geef toe, de naam alleen al. Op zo’n blogje moet een mens natuurlijk altijd opletten wat er al dan niet met zoveel woorden gezegd wordt, en al zeker wetende dat Sjaak meeleest, maar in Holland is het niet zo echt evident om courant lekker brood te vinden – maar er zijn uitzonderingen natuurlijk (zei ik zo vlug als de bladeren waaien!) Ik bedoel gewoon het Hollands brood voor de gewone boterham of in de hotels als ontbijt is meestal niet zo spectaculair – weet zelf ook niet goed hoe dat komt. Want ze hebben wel degelijke lekkere dingen uit de oven, gemaakt volgens oude, traditionele recepten en werkwijzen. Denk maar aan de Zeeuwse bolussen bijvoorbeeld, hoewel dat naar het schijnt ook de inwoners van het Nederlandse Noord-Brabant daar ten volle aanspraak op maken.

Deze sûkerbôle zoals ik ‘m voor het eerst gebakken heb, is geïnspireerd op een aantal smaakcombinaties en eigen ervaringen die me wel leken mooi samen te vallen. Eerst en vooral zijn er in de samenstelling van dit deeg herkenbare elementen van ons traditioneel suikerbrood, of ook wel de kramiek, want dat komt in grote lijnen op hetzelfde neer. Voor die broden durf ik meer te neigen naar een toets van amandel of vanille, terwijl de Friezen duidelijk gaan voor de warme gembersmaak en de intens geurende kaneel. Mooie combinatie, dat dient gezegd (en dus per velo naar AH op zoek naar gembersiroop, al kan je iets makkelijker weg met gekonfijte stemgember, die vlotter te vinden is).

Voor de suiker koos ik klontjes rietsuiker, die lichtjes verbrijzeld werden met een hamertje wat ik nog geërfd heb uit mijn vaders’ gereedschapskist – ik ken het ding in feite al gans mijn leven, en heb er altijd – weet ik veel hoe dat komt – een soort romantische band mee gehad. De afgewogen hoeveelheid klontjes in een plastic zakje dus, enkele flinke tikken met vaders’ hamer en klaar. Hoewel ik verre van een handige Harry ben, zou mijn vader zaliger dan toch ergens content zijn dat zijn hamer tenminste nog op een nuttige manier gebruikt wordt.

De rietsuiker kan je uiteraard vervangen (of zelfs samen gebruiken)  met witte suiker, zoals we dat ook doen voor ons eigenste suikerbrood. Of de in elke supermarkt te vinden “gekalibreerde suiker” is uiteraard evenzo uitstekend.

Het deeg zelf heeft wat aandacht nodig – zoals alle deegstukken trouwens, én liefde – en wordt opgebouwd in twee delen: eerst de suiker en de volledige eieren tot romig schuimende massa kloppen, en dan pas de gezeefde bloem en de andere ingrediënten toevoegen, met de gesmolten boter als laatst.

Niet evident, want zoals alle boter-suiker-degen erg kleverig. Dat lijkt in het begin wat fout en zou soms de neiging opwekken van de corrigeren met extra bloem, maar in feite is dat niet nodig, het komt in de verdere uitbouw wel goed – mits was stuifbloem op het werkvlak om het deegstuk finaal te vormen.

De gebroken suiker heb ik – in tegenstelling tot veel analoge recepten – pas door het deeg gewerkt nà de eerste rijs. De tweede rijs ging voor dit exemplaar in een goed ingevette en met bakpapier beklede blauw stalen bakvorm, om daarna op die manier geënfourneerd te worden op starttemperatuur 200 graden, en na 10 minuten dalen naar 180 (conventionele oven, geen warme lucht, enkel boven- en onder warmte) ingeschoten op de onderste bakplaat.

Vergeten: 1) insnijden en 2) inborstelen met opgeklopt ei vlak voor het bakken. Op zich niet zo erg, omdat het brood al makkelijk kleurt door de samenstelling op zich. En 3) een bolvorm en als vloerbrood gebakken had de mooie naam natuurlijk méér eer aangedaan…

Het is een moeilijk, doch zalig brood: na 10 minuten zorgde de geuren van kaneel en gember voor een haast extatisch sfeertje in huis…. En met die stemgember bak ik binnenkort een speciaal speltbroodje, let op mijn woorden 🙂

PS: Nu niet dat er geen publiciteit gevoerd wordt bij onze noorderburen: de nieuwe LTC-ansichtkaart is vandaag in Alpen aan den Rijn aangekomen (dank voor de foto Sjaak!)

 

Recept van de Sûkerbôle als volgt:

Fryske_Sukerbole.xlsx